ฐานภาษีของไทย
ฐานภาษีของไทย หรือ TAX BASE เป็นสิ่งที่เป็นเงื่อนไขหรือมูลเหตุขั้นต้นที่ทำให้เกิดบุคคลที่จะต้องเสียภาษี หรือ สิ่งที่จะใช้เป็นฐานในการประเมินภาษีอากร วันนี้เราจะมาทำความรู้จักมากขึ้นกับคำว่า ฐานภาษี
ฐานภาษีที่สำคัญ ได้แก่
- เงินได้ เป็นฐานภาษีที่เรียกเก็บจากบุคคลที่รายได้ ถึงเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนดไว้ว่าจะต้องเสียภาษี
- ทรัพย์สิน เป็นฐานภาษีที่เรียกเก็บจากบุคคลที่มีทรัพย์สินอันอยู่ในเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนดไว้ให้เสียภาษี ซึ่งได้แก่ภาษีบำรุงท้องที่ ภาษีโรงเรือนและที่ดิน ภาษีรถยนต์ ภาษีเงินได้จากการขายอสังหาริมทรัพย์ ภาษีกองมรดก
- สินค้าและการบริการ เป็นฐานภาษีที่เรียกเก็บจากบุหรี่ สุรา การสั่งสินค้าเข้า การแสดงมหรสพ หรือที่เรียกว่า ภาษีมูลค่าเพิ่ม ภาษีสรรพสามิต ภาษีศุลกากร และอากรมหรสพ เป็นต้น
- สิทธิพิเศษในการประกอบการ เป็นฐานภาษีที่เรียกเก็บจากค่าธรรมเนียมในการอนุญาตให้ประกอบกิจการ ไม่ว่าจะมีลักษณะผูกขาดหรือไม่
ประเภทของฐานภาษี มีอยู่กี่ประเภทกันล่ะ
ฐานภาษีมีอยู่ 3 ประเภท ได้แก่
- ภาษีจัดเก็บจากฐานรายได้ ได้แก่ ภาษีเงินได้นิติบุคคล และภาษีเงินได้ของบุลคลธรรมดา เป็นต้น
- ภาษีเก็บจากฐานบริโภค ได้แก่ ภาษีมูลค่าเพิ่ม ภาษีสรรพสามิต และภาษีศุลกากร เป็นต้น
- ภาษีเก็บจากฐานทรัพย์สิน ได้แก่ ภาษีรถยนต์ ภาษีโรงเรือง และที่ดิน เป็นต้น
ฐานภาษีมูลค่าเพิ่ม
เป็นมูลค่าของสินค้าและบริการที่จะถูกนำไปใช้ในการคำนวณภาษีมูลค่าเพิ่ม และฐานภาษีมูลค่าเพิ่มนั้นสามารถแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ตามลักษณะของสินค้าและบริการ โดยแบ่งได้ 4 กรณีดังนี้ ฐานภาษีกรณีทั่วไป ฐานภาษีส่งออก ฐานภาษีนำเข้า และ ฐานภาษีกรณีพิเศษ
- ฐานภาษีกรณีทั่วไป
เป็นมูลค่าทั้งหมดที่ผู้ประกอบการได้รับหรือพึงได้รับจากการขายสินค้า หรือให้บริการ รวมไปถึงภาษีสรรพสามิต แต่ไม่รวมถึง ส่วนลดหรือค่าลดหย่อน ที่ผู้ประกอบการจดทะเบียนได้ลดให้ในขณะขายสินค้า หรือให้บริการและได้หักส่วนลดหรือค่าลดหย่อนดังกล่าวออกจากราคาสินค้าหรือราคาค่าบริการ ค่าชดเชยหรือเงินอุดหนุนตามที่อธิบดีกำหนดโดยอนุมัติรัฐมนตรี ภาษีขาย และ ค่าตอบแทน ที่มีลักษณะ และเงื่อนไขตามที่อธิบดีกำหนดโดยอนุมัติรัฐมนตรี
- ฐานภาษีการส่งออก และนำเข้า
การส่งออกสินค้า ฐานภาษีสำหรับการส่งออก ให้ใช้ราคา F.O.B รวมกับ ภาษีสรรพสามิต รวมกับ ภาษีอื่น ๆ และรวม ค่าธรรมเนียมอื่น ๆ แต่ไม่รวมอากรขาออก เงินมัดจำ ไม่ใช่ฐานภาษีสำหรับการส่งออก ไม่เสีย Vat แต่ฐานภาษีสำหรับการส่งออกคือ ราคา F.O.B
การนำเข้าสินค้า ฐานภาษีสำหรับการนำเข้า ให้ใช้ราคา C.I.F. รวมกับ ภาษีสรรพสามิต รวมกับ อากรขาเข้า
- ราคา F.O.B. คือ ราคา ณ ด่านศุลกากร ไม่รวมกับค่าขนส่ง และค่าประกันภัย
- ราคา C.I.F. คือ ราคารวมประกันภัย กับค่าระวางหรือค่าขนส่ง ราคา C.I.F. อาจถือตามราคาที่กรมศุลกากรกำหนด
- ฐานภาษีกรณีพิเศษ ได้แก่
การขายสินค้าหรือให้บริการ ที่ไม่มีค่าตอบแทน หรือ มีค่าตอบแทนต่ำกว่าราคาตลาด โดยไม่มีเหตุผลอันสมควร มูลค่าของฐานภาษีที่จะนำมาคำนวณ ให้ยึดตามราคาตลาดทั่วไป
การนำสินค้าไปใช้เอง โดยไม่ใช่เพื่อการประกอบกิจการ มูลค่าของฐานภาษีคือตามราคาตลาด
สินค้าขาดจากสต๊อกมูลค่าของฐานภาษี คือ ราคาตลาด ในวันที่ตรวจพบสินค้า ถือว่าเป็นวันที่ความรับผิดเกิดขึ้น
การขายสินค้าที่ได้เสียภาษีในอัตรา 0 ต่อมาได้กลายเป็นอัตรา 7 ฐานภาษีคือ ราคาตลาดของสินค้านั้นตามสภาพหรือปริมาณ ในวันที่ความรับผิด
สินค้าคงเหลือหรือทรัพย์สินคงเหลือ ณ วันเลิกประกอบกิจการ ให้ถือเป็นการขายโดยคิดตามราคาตลาด ณ วันเลิกประกอบกิจการ เป็นฐานภาษี
ข้อมูลของฐานภาษีดังกล่าวข้างต้นนั้นจะสามารถใช้เป็นเงื่อนไขหรือมูลเหตุบุคคลที่จะต้องเสียภาษี หรือ สิ่งที่จะใช้เป็นฐานในการประเมินภาษีอากร ได้
